Jak ocenić poziom wytrzymałości w triathlonie?

Przygotował: Dariusz Kowalski – Dyrektor Sportowy Kuźni Triathlonu, trener Kuźni Triathlonu w Poznaniu

Triathlon poprzez czas trwania oraz charakter wysiłku jest zaliczany do grupy sportów wytrzymałościowych.

„Wytrzymałość to zdolność do kontynuowania długotrwałego wysiłku o wymaganej intensywności przy utrzymaniu możliwie największej efektywności pracy i zachowaniu podwyższonej odporności na zmęczenie oraz niekorzystne warunki otoczenia.” (Sozański 1999)

Dlatego też w trakcie trwania wyścigu organizm zabezpiecza się energetycznie przede wszystkim ze źródeł przemian w warunkach tlenowych tzn. takich gdzie kwas mlekowy nie zaburza funkcjonowania organizmu. Źródła beztlenowej glikolizy, czyli i kwasu mlekowego mogą się pojawić w trakcie trwania zawodów w formule możliwości jazdy w grupie (z draftingiem), kiedy niezależnie od aktualnego samopoczucia należy wykonać wysiłek submaksymalny i maksymalny.[singlepic id=979 w=320 h=240 float=right]

W celu kontroli poziomu sportowego należy systematycznie przeprowadzać sprawdziany swoich możliwości o charakterze wytrzymałościowym bo na tym skupia się triathlonowy wyścig.

Do najprostszej oceny którą można przy niewielkiej pomocy wykonać jest test Coopera. To najpopularniejsza metoda badania zdolności wytrzymałościowych. Polegająca na 12 minutowym ciągłym wysiłku pływackim, kolarskim lub biegowym na dokładniej oznaczonej trasie testu takiej jak basen pływacki lub stadion lekkoatletyczny. Próba ta jest prosta w pomiarze , a jej dodatkowym atutem jest wysoka korelacja z testami przeprowadzonymi w laboratorium. Otrzymany wynik można łatwo porównać w specjalnie przygotowanych tabelach i zinterpretować własny stan wytrenowania.

Tabela dla próby pływackiej:

Wiek		Bardzo dobrze	Dobrze	Średnio	Źle	Bardzo źle
20-29	M	625+ m	550–624 m	450–549 m	350–449 m	350- m
	K	550+ m	450–549 m	350–449 m	250–349 m	250- m
30-39	M	575+ m	500–574 m	400–499 m	300–399 m	300- m
	K	500+ m	400–499 m	300–399 m	225–299 m	225- m
40-49	M	550+ m	450–549 m	350–449 m	250–349 m	250- m
	K	450+ m	350–449 m	250–349 m	175–249 m	175- m
50+	M	500+ m	400–499 m	300–399 m	200–299 m	200- m
	K	400+ m	300–399 m	225–299 m	150–225 m	150- m

[singlepic id=980 w=320 h=240 float=center]

Tabela dla próby kolarskiej:

Wiek		Bardzo dobrze	Dobrze	Średnio	Źle	Bardzo źle
20-29	M	8800+ m	7250–8799 m	5600–7149 m	4100–5599 m	4099- m
	K	7200+ m	5600 – 7199m	4030–5599m	2400–4029 m	2399- m
30-39	M	8450+ m	6850 – 8449 m	5250–6849 m	3700–5249 m	3699- m
	K	6800+ m	5250–6799 m	3700–5249 m	2050–3699 m	2049- m
40-49	M	8000+ m	6440–7999 m	4850–6439 m	3250–4849 m	3249- m
	K	6400+ m	4840–6399 m	3220–4839 m	1600–3219 m	1599- m
50+	M	7200+ m	5450–7199 m	4040–5449 m	2750–4039 m	2749- m
	K	5500+ m	3960–5499 m	2200–3959 m	1200–2199 m	1199- m

Tabela dla próby biegowej:

Wiek		Bardzo dobrze	Dobrze	Średnio	Źle	Bardzo źle
20-29	M	2800+ m	2400–2800 m	2200–2399 m	1600–2199 m	1600- m
	K	2700+ m	2200–2700 m	1800–2199 m	1500–1799 m	1500- m
30-39	M	2700+ m	2300–2700 m	1900–2299 m	1500–1899 m	1500- m
	K	2500+ m	2000–2500 m	1700–1999 m	1400–1699 m	1400- m
40-49	M	2500+ m	2100–2500 m	1700–2099 m	1400–1699 m	1400- m
	K	2300+ m	1900–2300 m	1500–1899 m	1200–1499 m	1200- m
50+	M	2400+ m	2000–2400 m	1600–1999 m	1300–1599 m	1300- m
	K	2200+ m	1700–2200 m	1400–1699 m	1100–1399 m	1100- m

Dla porównania normy Testu Coopera dla sportowców w bieganiu:

	Bardzo dobrze	Dobrze	Średnio	Źle	Bardzo źle
Mężczyźni	3700+ m	3400–3700 m	3100–3399 m	2800–3099 m	2800- m
Kobiety	3000+ m	2700–3000 m	2400–2699 m	2100–2399 m	2100- m

Jeżeli osoba badana nie jest w stanie przebiec 12minut bez przerwy ma możliwość skorzystania z modyfikacji Testu Coopera polegającej na przemaszerowaniu 4,8km czyli 16 okrążeń stadionu lekkoatletycznego, a następnie otrzymany wynik porównać z tabelą czasów przygotowaną dla tej metody i ocenić swój poziom sportowy.

Tabela dla próby marszowej:

Wiek		Bardzo dobrze	Dobrze	Średnio	Źle	Bardzo źle
20-29	M	<34:00	34:00- 38:30	38:31 – 42:00	42:01 – 46:00	>46:00
	K	<36:00	36:00–40:30	40:31–44:00	44:01- 48:00	>48:00
30-39	M	<35:00	35:00-40:00	40:01-44:30	44:31-49:00	>49:00
	K	<37:00	37:30-42:00	42:01-46:30	46:31-51:00	>51:00
40-49	M	<36:00	36:30-42:00	42:01-47:00	47:01-52:00	>52:00
	K	<39:00	39:00- 44:00	44:01-49:00	49:01-54:00	>54:00
50+	M	<39:00	39:01-45:00	45:01-50:00	50:01-55:00	>55:00
	K	<42:00	42:01-47:00	47:01-52:00	52:01-57:00	>57:00

Test Coopera jest najbardziej rozpowszechnionym testem jednak niejedynym, ponieważ są dostępne odmiany testu przeprowadzone w krótszych odcinkach czasowych tj. 6 i 8 minut, lub oceniających zdolności wytrzymałościowe na podstawie dystansów; 400m w pływaniu czy mila w biegu.

Wybór próby testowej należy dobrać indywidualnie do swojego aktualnego stopnia możliwości.

O tym, w jaki sposób trenować, aby systematycznie przemieszczać się na wyższe stopnie wytrenowania w kolejnych odcinkach.

Literatura:

SozańskiH.(red.)Podstawyteoriitreningusportowego.COS.Warszawa.1999

Kusy K. Boiskowe testy wytrzymałości: Test Coopera. Zakład Lekkiej Atletyki, AWF Poznań