[singlepic id=632 w=150 h=150 float=left]Krioterapia (leczenie zimnem) jest kojarzona z kriokomorą, okładami lodowymi, miejscowym nadmuchem zimnego powietrza, azotu czy dwutlenku węgla, zimnymi zanurzeniami, kąpielami lodowymi i wieloma innymi. Spróbujmy zatem usystematyzować zagadnienie krioterapii oraz odnieść je do praktyki biegacza.
Krioterapia to tylko te zabiegi, które odbierają organizmowi ciepło, jednocześnie posługując się temperaturami poniżej 0° Celsjusza. Inne zabiegi, również należące do zimnolecznictwa to zabiegi schładzające. U sportowców stosuje się zarówno zabiegi w kriokomorze mającej działanie ogólnoustrojowe w ramach odnowy biologicznej jak i krioterapię miejscową stosowaną głównie pourazowo – przeciwobrzękowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
Zabiegi w kriokomorze trwają od 30 sekund do 3 minut. Temperatura waha się w granicach od -160 do -80° Celsjusza. Ze względu na ograniczoną dostępność kriokomór, zabieg ten stosowany jest przede wszystkim w celach leczniczych (np. w chorobach stawów, przewlekłych bólach, fibromialgii, łuszczycy, skłonnościach do niskiego ciśnienia krwi etc.) oraz w sporcie profesjonalnym jako element odnowy mający wspomagać organizm sportowca w osiąganiu coraz lepszych wyników. W celu kwalifikacji do zabiegu w kriokomorze niezbędna jest konsultacja lekarska.
Powszechną i szeroko dostępną formą krioterapii jest krioterapia miejscowa. Mogą nią być okłady z lodu (woreczkami z lodem, zmrożonym żelem), woreczek z ręcznika z kostkami lodu, lodowato zimny ręcznik, ręcznik zmoczony w wodzie z lodem, masaż lodem, nadmuch parami ciekłego azotu, dwutlenku węgla lub schłodzonego powietrza. W stanach bezpośrednio po urazie, w warunkach „polowych”, stosować można również miejscowo spraye chłodzące (tylko na nieuszkodzoną skórę) oraz jednorazowe kompresy chłodzące wyzwalające zimno poprzez reakcję endotermiczną.
Co właściwie miałaby taka krioterapia dawać? Nie bez powodu jest przecież elementem zasady (P)RICE(M) dotyczącej wczesnego postępowania pourazowego. W mechanizmie miejscowego działania zimna chodzi przede wszystkim o wywołanie reakcji naczyń krwionośnych. W pierwszej fazie jest to skurcz naczyń powierzchownych w miejscu działania bodźca, a następnie ich rozszerzenie i wtórne dokrwienie danej okolicy. Schłodzenie powoduje uśmierzenie bólu, obniżenie aktywności stanu zapalnego, zmniejszenie obrzęku, wzrost siły mięśniowej oraz poprawę ruchomości stawu, przez co umożliwia podjęcie wczesnego uruchomienia i rehabilitacji.
Wskazania do zastosowania krioterapii w sporcie stanowią ostre urazy, np. skręcenia, stłuczenia, krwiaki, leczenie przewlekłych (trwających wiele tygodni) zmian pourazowych i przeciążeniowych oraz wspomaganie rehabilitacji po zabiegach ortopedycznych. Należy pamiętać, że jednorazowy zabieg krioterapeutyczny nie powinen zasadniczo przekraczać czasu 2 minut. Celem nie jest bowiem zamrożenie i uszkodzenie tkanek, ale wywołanie odpowiedniej reakcji organizmu. Bezpośrednio po urazie można zastosować zimno na własną rękę, jednak zabiegi krioterapeutyczne powinny być wykonywane z zalecenia prowadzącego dalsze leczenie fizjoterapeuty lub lekarza.
Autorem tekstu jest mgr Tomasz Sawczyn, biegacza, a przedewszystkim fizjoterapeuta. Zachęcamy do odwiedzenia strony Tomka, na której znajdziecie więcej informacji o nim oraz jego działalności. www.tsfizjoterapia.pl